Πώς «τρέχει» μέχρι σήμερα η ελληνική οικονομία – Η πορεία με αριθμούς

Έντονες είναι οι συζητήσεις για το κατά πόσο θα μπορέσει να αποφύγει μέσα στο 2023 η διεθνής οικονομία την ύφεση λόγω των εξελίξεων στα μέτωπα της ενέργειας, του πληθωρισμού και των επιτοκίων.

Οι σχετικές προβλέψεις για την οικονομική πορεία του 2023 όχι μόνο διίστανται, αλλά και διαφοροποιούνται μέρα με τη μέρα, ανάλογα με τις εξελίξεις οι οποίες είναι πυκνές και πολύ συχνά απρόσμενες. Ενδεικτικό στοιχείο της τρέχουσας μεταβλητότητας είναι η διεθνής τιμή του φυσικού αερίου που αφ’ ότου εκτινάχθηκε στο απίστευτο ύψος των 350 ευρώ στις 26 Αυγούστου, την προηγούμενη εβδομάδα αποκλιμακώθηκε γύρω στα 120 ευρώ, με αρκετούς αναλυτές να εκτιμούν ότι θα μπορούσαμε να το δούμε (έστω και πρόσκαιρα) κοντά στα εκατό ευρώ. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με ασφάλεια το πώς θα εξελιχθεί ενεργειακά ο προσεχής χειμώνας και επί του παρόντος η τιμή του φυσικού αερίου επηρεάζεται σημαντικά από τις μετεωρολογικές προβλέψεις για τις επόμενες δέκα ημέρες στην Ευρώπη!

Οι προβλέψεις των αναλυτών για την πορεία της ελληνικής οικονομίας το 2023 δείχνουν να είναι καλύτερες σε σχέση με το μέσο όρο της Ευρωζώνης, λόγω των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης που αναμένεται να εισρεύσουν, αλλά και της σχετικά καλύτερης θέσης της χώρας στο μέτωπο μιας ενδεχόμενης ενεργειακής ανεπάρκειας. Πάντως, με βάση το σχέδιο του Προϋπολογισμού, το ελληνικό ΑΕΠ προβλέπεται να διαμορφωθεί το επόμενο έτος στο +2,1% και επί του παρόντος μόνο ο Οίκος Fitch έχει μιλήσει για ελαφρά ύφεση (-0,2%). Αυτονόητο είναι πως σε ένα τέτοιο ευμετάβλητο περιβάλλον, είναι πολύ πιθανόν στο τελικό σχέδιο του Προϋπολογισμού που θα έρθει προς ψήφιση στη Βουλή να δούμε αρκετά διαφοροποιημένες εκτιμήσεις.

Επί του παρόντος πάντως, η ελληνική οικονομία δείχνει από τη μια πλευρά να έχει επηρεαστεί από τις έντονες πληθωριστικές πιέσεις -και τις επιπτώσεις τους στο πραγματικό εισόδημα των νοικοκυριών, όπως πχ περιορισμός κατανάλωσης προϊόντων και ενέργειας από πολλούς συμπολίτες μας- και το κλίμα της ευρύτερης αβεβαιότητας, ωστόσο εμφανίζει μέχρι σήμερα κάποια αξιοπρόσεκτα σημεία αντοχής, λόγω της ανοδικής πορείας που εμφανίζουν μέχρι σήμερα από την αρχή του έτους ο τουρισμός, η οικοδομική δραστηριότητα και οι επενδύσεις γενικότερα.

Ας δούμε όμως πώς εξελίσσονται μέχρι σήμερα μερικά από τα βασικά μακροοικονομικά στοιχεία της χώρας (βλέπε παρατιθέμενους πίνακες, με τον πρώτο να αναφέρεται σε απολογιστικά μεγέθη και το δεύτερο σε προβλεπόμενα), λαμβάνοντας υπόψη ότι σε αρκετές περιπτώσεις οι συγκρίσεις δεν είναι απόλυτες για διάφορους λόγους, όπως για παράδειγμα ότι κατά το πρώτο τετράμηνο του 2021 η ζήτηση πολλών κλάδων είχε επηρεαστεί πτωτικά από τα περιοριστικά μέτρα που είχαν ληφθεί για την αντιμετώπιση της πανδημίας covid-19 (πχ απαγόρευση διανομαρχιακών μετακινήσεων, κλείσιμο εμπορικών καταστημάτων, υποχρεωτική τηλεεργασία, κ.λπ.):

· Το ΑΕΠ κατά το πρώτο μισό του 2022 έτρεξε με +7,8% (+7,9% στο πρώτο τρίμηνο και +7,7% στο β’ τρίμηνο) με τις εκτιμήσεις να μιλούν και για ένα ισχυρό τρίτο φετινό τρίμηνο, λόγω και του της έντονα ανοδικής τουριστικής κίνησης που συνεχίζεται έως σήμερα. Με βάση το προσχέδιο του Προϋπολογισμού το ΑΕΠ για το σύνολο του 2022 θα κλείσει στο +5,3%, σαφώς υψηλότερα σε σύγκριση με τις αρχικές προβλέψεις.

· Στο σύνολο των επιχειρήσεων της χώρας, ο κύκλος εργασιών τους κατά το πρώτο τρίμηνο του 2022 σημείωσε άνοδο 38,4% σε σχέση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2021, ενώ ο κύκλος εργασιών του δευτέρου τριμήνου διευρύνθηκε κατά 39,3% σε σύγκριση με πέρυσι. Μόνο τον Αύγουστο και για τις επιχειρήσεις που τηρούν διπλογραφικό σύστημα, οι πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 55,7%! Η τόσο μεγάλη άνοδος αποδίδεται σύμφωνα σε ορισμένους όχι μόνο στον πληθωρισμό και την ανάπτυξη της οικονομίας (ΑΕΠ) αλλά και ενδεχομένως στις περισσότερες συναλλαγές που γίνονται πλέον με ηλεκτρονικό τρόπο.

· Οι εξαγωγές προϊόντων (εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών) στο πρώτο φετινό οκτάμηνο αυξήθηκαν κατά 31,5% επηρεαζόμενες τόσο από την άνοδο των τιμών, όσο και από τη διεύρυνση των πωλούμενων όγκων. Κατά το ίδιο χρονικό διάστημα έντονα θετικά επηρεάστηκαν και οι εξαγωγές υπηρεσιών, λόγω της πορείας της τουριστικής δραστηριότητας (εκτιμάται ότι τα φετινά τουριστικά έσοδα θα υπερβούν ενδεχομένως ακόμη και το επίπεδο-ρεκόρ του έτους 2019).

· Οι καταθέσεις των νοικοκυριών στις εγχώριες τράπεζες κατά το πρώτο φετινό οκτάμηνο αυξήθηκαν κατά 2,93 δισ. ευρώ. Από το τέλος του προπανδημικού 2019 έως και τον Αύγουστο του 2022 οι καταθέσεις των νοικοκυριών έχουν «φουσκώσει» κατά 21,3 δισ. ευρώ (στοιχεία από την Τράπεζα της Ελλάδος).

· Ανοδική πορεία παρατηρήθηκε το πρώτο επτάμηνο και στον τομέα της μεταποίησης (+5,1%).

· Οι εγγραφές νέων αυτοκινήτων διαμορφώθηκαν κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου στο +6,8% σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.

· Ο όγκος του λιανικού εμπορίου (χωρίς καύσιμα και λιπαντικά) ανέβηκε κατά 3,4% στο πρώτο φετινό επτάμηνο.

· Οι ακαθάριστες επενδύσεις παγίων αυξήθηκαν κατά 12,7% το πρώτο τρίμηνο και κατά 8,7% την περίοδο Απριλίου-Ιουνίου.

· Με βάση τα στοιχεία της Εργάνη, ο αριθμός των εργαζομένων από την αρχή του έτους έως τα τέλη Σεπτεμβρίου αυξήθηκε κατά 284.867 άτομα (όχι απόλυτη σύγκριση, λόγω εποχικότητας).

· Η πιστωτική επέκταση προς τον ιδιωτικό τομέα κατά το πρώτο φετινό οκτάμηνο: +11,6% για τις επιχειρήσεις, -2,1% για τα νοικοκυριά (+1,2% στα καταναλωτικά δάνεια και -3,1% στη στεγαστική πίστη).

· Η οικοδομική δραστηριότητα (όγκος αδειών) εμφάνισε υποχώρηση 1,5% στο πρώτο εξάμηνο.

· H παραγωγή των ασφαλιστικών εταιρειών στο οκτάμηνο κατέγραψε άνοδο +0,8% (-4,8% στα προϊόντα του κλάδου ζωής και +5,7% στις γενικές καλύψεις).

· Οι πωλήσεις καυσίμων κίνησης σε όγκους ανέβηκαν το πρώτο οκτάμηνο κατά 6,2% (+4,3% οι βενζίνες και +7,9% το ντίζελ κίνησης).