Το 2025 προβλέπεται να εξελιχθεί σε μια ακόμη χρονιά που θα χαρακτηριστεί από την πορεία δύο ταχυτήτων στην ελληνική οικονομία. Όπως συνέβη το 2023 και με τον ίδιο τρόπο που εξελίσσεται η φετινή χρονιά, έτσι και μέσα στο επόμενο έτος αναμένεται να δούμε άλλους κλάδους της οικονομίας μας να «τρέχουν» με υψηλούς ρυθμούς (π.χ. κατασκευές και πληροφορική) και άλλους να χαρακτηρίζονται από στασιμότητα ή ακόμη και κάμψη.
Αυτό άλλωστε προκύπτει και από τα στοιχεία του Προσχεδίου του Κρατικού Προϋπολογισμού για το 2025 (βλέπε τον πρώτο παρατιθέμενο πίνακα), καθώς σε κινητήριους μοχλούς για τη νέα χρονιά αναδεικνύονται οι επενδύσεις (για την ακρίβεια ο σχηματισμός ακαθάριστου παγίου ενεργητικού, με τη συμβολή των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης) και ο τουρισμός (βλέπε εξαγωγές υπηρεσιών), όταν με σαφώς χαμηλότερους ρυθμούς αναμένεται να κινηθούν η ιδιωτική και κυρίως η δημόσια κατανάλωση (θα παραμείνει στάσιμη).
Σε ότι αφορά το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών στην οικονομία, αυτό προβλέπεται να σημειώσει περιορισμένη αύξηση, λόγω των περισσότερων θέσεων εργασίας (+0,7% σε σύγκριση με πέρυσι) και του γεγονότος ότι τα εισοδήματα σε μισθούς και συντάξεις -μαζί με κάποιες μειώσεις φορολογικών-ασφαλιστικών επιβαρύνσεων- θα υπερκαλύψουν την επίδραση του πληθωρισμού. Όλα αυτά, βέβαια, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Προσχεδίου του Προϋπολογισμού, γνωρίζοντας πάντοτε πως οποιαδήποτε πρόβλεψη είναι επισφαλής, ιδίως σε ένα τόσο αβέβαιο διεθνές περιβάλλον όπως το τρέχον.
| Προσχέδιο Προϋπολογισμού 2025 | | | |
| | 2023 | 2024 | 2025 |
| Α.Ε.Π.* | 2% | 2,2% | 2,3% |
| Ιδιωτική κατανάλωση | 1,8% | 1,7% | 1,6% |
| Δημόσια κατανάλωση | 1,7% | 0,4% | 0% |
| Επενδύσεις | 4% | 6,7% | 8,4% |
| Εξαγωγές αγαθών & υπηρεσιών | 3,7% | 4,2% | 4% |
| Απασχόληση | 1% | 1,1% | 0,7% |
| Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών | | | |
| * Το Α.Ε.Π. του έτους 2023 έχει αναθεωρηθεί σε 2,3% | |
H δυαδική πορεία της ελληνικής οικονομίας προκύπτει και από τα στοιχεία που καταγράφονται μέχρι σήμερα και αφορούν τη φετινή χρονιά. Όπως, λοιπόν, προκύπτει και από τα στοιχεία του δεύτερου παρατιθέμενου πίνακα, από τη μια πλευρά παρατηρείται αύξηση στις επενδύσεις, στην οικοδομική δραστηριότητα και σε συγκεκριμένες καταναλωτικές κατηγορίες (π.χ. εγγραφή νέων επιβατικών αυτοκινήτων), ωστόσο ενδιαφέρον έχει ότι ο όγκος των λιανικών πωλήσεων (πλην λιπαντικών και πετρελαιοειδών) εμφανίζει πτώση για δεύτερη συνεχόμενη χρόνια. Συγκεκριμένα, ενώ οι πωλήσεις των super markets είχαν εμφανίσει το 2023 πτώση σε όγκο (ποσότητες) και άνοδο σε αξία (λόγω πληθωριστικών ανατιμήσεων), φέτος συνεχίζουν να καταγράφουν υποχώρηση σε όγκο, χωρίς να είναι βέβαιο ότι ανεβαίνουν σε όρους ευρώ.
Δύο άλλοι τομείς που φαίνεται να επηρεάζονται αρνητικά είναι αυτοί των εξαγωγών προϊόντων (επιδρά αρνητικά η οικονομική στασιμότητα που επικρατεί στην ευρωπαϊκή οικονομία) και της γεωργικής παραγωγής (επηρεάζεται πτωτικά από τις περυσινές πλημμύρες στη Θεσσαλία, αλλά και ευρύτερα από την ανομβρία του τελευταίου δωδεκαμήνου).
| Πορεία ελληνικής οικονομίας | | |
| | 2023 | 2024 |
| Όγκος λιανικών πωλήσεων* | -2,1% | -0,6% |
| Νέες εγγραφές επιβατ. αυτοκινήτων** | 16,5% | 3,9% |
| Ιδιωτ. οικοδομική δραστηριότητα* | 15,9% | 12,2% |
| Μεταποίηση*** | 4,2% | 5% |
| * Πρώτο επτάμηνο | | |
| ** Πρώτο εννεάμηνο | | |
| *** Πρώτο οκτάμηνο | | |
| Πηγή: Οικονομικό Δελτίο Alpha Bank, ΕΛΣΤΑΤ | |
Κλίμα προβληματισμού
Είναι προφανές πως μια μέση ετήσια αποπληθωρισμένη αύξηση του Α.Ε.Π. με ρυθμό υψηλότερο του 2% θεωρείται ένα πολύ καλό νέο, ιδιαίτερα όταν αυτή επιτυγχάνεται σε μια περίοδο οικονομικού τέλματος για την Ευρώπη και μέσα σε συνθήκες υψηλών επιτοκίων, πληθωριστικών πιέσεων, έντονων γεωπολιτικών αβεβαιοτήτων και κλιματικής κρίσης.
Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, ο προβληματισμός έγκειται στο κατά πόσο θα μπορούσε να συνεχιστεί ο ικανοποιητικός αυτός ρυθμός ανάπτυξης και μετά την ολοκλήρωση των επενδύσεων που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης. Και αυτό, γιατί ήδη ο τουρισμός κινείται σε πολύ υψηλά επίπεδα (οπότε τα περιθώρια περαιτέρω ανάπτυξής του ενδεχομένως να μην είναι ιδιαίτερα μεγάλα), ενώ δομικό πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας εξακολουθεί να είναι το δημογραφικό, σε ότι αφορά τόσο τις θέσεις εργασίας, όσο και το συνταξιοδοτικό.
Από την πλευρά τους, οι αισιόδοξοι παράγοντες της αγοράς αντιτείνουν ότι:
α) Οι υλοποιούμενες αυτή την περίοδο επενδύσεις μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης δεν θα αποφέρουν μόνο κάποιο Α.Ε.Π. για τα επόμενα τρία χρόνια, αλλά παράλληλα θα ενδυναμώσουν και την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας.
β) Η ευρωπαϊκή οικονομία δεν θα παραμείνει στάσιμη επ’ άπειρον, αλλά σταδιακά θα αρχίσει να ανακάμπτει με την πτωτική πορεία των επιτοκίων που ήδη έχει ξεκινήσει να διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο.
γ) Πιθανολογούνται νέα κίνητρα με στόχο την προσέλκυση παραγωγικών επενδύσεων στη χώρα.