Το Συμβούλιο Λογιστικής Τυποποίησης δημοσίευσε σήμερα τις παρακάτω τρεις νέες γνωμοδοτήσεις ΣΛΟΤ.
ΘΕΜΑ: Λογιστικές εγγραφές ενισχύσεων
Σε νομικό πρόσωπο με διπλογραφικά βιβλία έχει καταβληθεί ενίσχυση αφορολόγητη, μη εφαρμοζόμενης της παρ.1 του άρθρου 47 του ν.4172/2013 σε περίπτωση διανομής ή κεφαλαιοποίησης της (πχ ενίσχυση κτηνοτρόφων-εγκύκλιος 600/102813, ΦΕΚ Β 1852/14-4-2022) και έχει ενισχυθεί και με την μορφή της επιστρεπτέας προκαταβολής, εκ της οποίας το ποσό το οποίο δεν επιστρέφεται στο Ελληνικό Δημόσιο είναι αφορολόγητο και κατά το χρόνο διανομής ή κεφαλαιοποίησής του, υπάγεται σε φόρο σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 47 του Ν.4172/2013.
Παρακαλώ όπως αναφέρετε τις λογιστικές εγγραφές κλεισίματος ισολογισμού και για τις 2 πιο πάνω περιπτώσεις:
Α) σε περίπτωση που αποφασίζεται διανομή των ενισχύσεων
Β) σε περίπτωση που δεν αποφασίζεται διανομή. Σχηματίζεται ειδικό αποθεματικό; Σε επόμενη χρήση τα συγκεκριμένα αποθεματικά μπορούν να συμψηφιστούν με ζημιές ή διανέμονται ανεξάρτητα από την ύπαρξη ζημιών;
Απάντηση:
Το Σ.ΛΟ.Τ. έχει αρμοδιότητα την ερμηνευτική καθοδήγηση επί θεμάτων λογιστικής τυποποίησης κατά την εφαρμογή των Ε.Λ.Π. και των Δ.Π.Χ.Α.
Τα θέματα διανομής κερδών ανωνύμων εταιρειών και ειδικότερα ο σχηματισμός τακτικού και άλλων αποθεματικών αλλά και η διανομή πρώτου μερίσματος ρυθμίζονται από το δέκατο τμήμα του ν. 4548/2018, ανεξάρτητα από το εφαρμοστέο λογιστικό πλαίσιο (Δ.Π.Χ.Α. ή Ε.Λ.Π.).
Στο συγκεκριμένο ερώτημα και οι δυο περιπτώσεις, λογιστικώς θεωρούνται κρατικές ενισχύσεις τόσο κατά τα Ε.Λ.Π. όσο και κατά τα Δ.Π.Χ.Α., ενώ φορολογικώς, υπάγονται σε φόρο, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, δίχως τη δυνατότητα συμψηφισμού με ενδεχόμενες φορολογικές ζημίες.
Σε περίπτωση μη διανομής των σχετικών ενισχύσεων, η Εταιρεία θα πρέπει να παρακολουθεί τα ποσά αυτά σε υπολογαριασμούς του λογαριασμού 42 «Κέρδη εις νέον», με βάση το σχέδιο λογαριασμών του Ε.Γ.Λ.Σ., ή του λογαριασμού 49 «Αποτελέσματα εις νέον» με βάση το Παράρτημα Γ του ν.4308/2014.
Το Σ.ΛΟ.Τ., έχει δώσει σχετικές γνωματεύσεις (υπ.αριθμ. 2772/2019, 1367/2016 και 1049/2015) για θέματα αφορολόγητων αποθεματικών.
ΘΕΜΑ : Λογιστικές εγγραφές αγοράς λογισμικού / ανανέωσης άδειας χρήσης
Παρακαλούμε για την καθοδήγησή σας, αναφορικά με τις λογιστικές εγγραφές – λογαριασμοί λογιστικού σχεδίου, για την αγορά λογισμικού και ανανέωση της άδειας χρήσης αυτών σε τήρηση διπλογραφικών και απλογραφικών βιβλίων:
Οντότητα θα προβεί σε αγορά λογισμικού (π.χ. λογιστικό πρόγραμμα, πρόγραμμα μισθοδοσίας, κ.ό.κ.). Σε ποιο λογαριασμό γενικής λογιστικής θα καταχωριστεί η αγορά του λογισμικού;
Στη συνέχεια, κάθε έτος, η οντότητα θα ανανεώνει την άδεια χρήσης του λογισμικού. Σε ποιο λογαριασμό γενικής λογιστικής θα καταχωριστεί η αξία της ανανέωσης της άδειας χρήσης του λογισμικού;
Η ανανέωση της άδειας χρήσης του λογισμικού προσαυξάνει το αρχικό κόστος κτήσης του παγίου ή αποτελεί συντήρηση του άυλου πάγιου περιουσιακού στοιχείου;
Σε τι συντελεστή απόσβεσης υπόκεινται η αγορά λογισμικού και η ανανέωση της άδειας χρήσης αυτού εφόσον θεωρείται πάγιο περιουσιακό στοιχείο;
Εφόσον δεν επιτρέπεται η χρήση του λογισμικού και μετά τη λήξη της άδειας χρήσης του κατά την αγορά του θα καταχωριστεί ως έξοδο της χρήσης;
Σε αντίθετη περίπτωση εφόσον επιτρέπεται η χρήση του λογισμικού και μετά τη λήξη της άδειας χρήσης του, χωρίς όμως βελτιώσεις/αναβαθμίσεις του, κατά την αγορά του θα καταχωριστεί ως άυλο πάγιο περιουσιακό στοιχείο;
Απάντηση:
Σε περίπτωση τήρησης διπλογραφικών βιβλίων :για την αρχική αναγνώριση του λογισμικού, σε περίπτωση που πληρούνται τα κριτήρια αναγνώρισης περιουσιακού στοιχείου, αν η εταιρεία έχει υιοθετήσει το σχέδιο λογαριασμών του Ε.Γ.Λ.Σ. θα χρησιμοποιήσει τον λογαριασμό 16.17.00 «Λογισμικά προγράμματα Η/Υ», ενώ αν έχει υιοθετήσει το σχέδιο λογαριασμών του Παραρτήματος Γ του ν.4308/2014 θα χρησιμοποιήσει έναν υπολογαριασμό του λογαριασμού 18.03 «Λοιπά άυλα».
Για το σκέλος του ερωτήματος σχετικά με την αναγνώριση της ετήσιας άδειας χρήσης λογισμικού, είτε ως πάγιο περιουσιακό στοιχείο είτε ως έξοδο, το Σ.ΛΟ.Τ. έχει δώσει σχετική απάντηση με την υπ. αριθ. 2294/2022 γνωμοδότηση.
Σύμφωνα με τα Ε.Λ.Π. η απόσβεση του παγίου στοιχείου, υπολογίζεται με βάση την εκτιμώμενη ωφέλιμη ζωή του. Η διοίκηση της οντότητας έχει την ευθύνη επιλογής της κατάλληλης μεθόδου απόσβεσης για τη συστηματική κατανομή της αξίας του παγίου στην ωφέλιμη οικονομική ζωή του.
Κατ’ εξαίρεση, οι πολύ μικρές οντότητες της παραγράφου 2(γ) του άρθρου 1 χρησιμοποιούν τις μεθόδους απόσβεσης παγίων στοιχείων της φορολογικής νομοθεσίας και δεν εφαρμόζουν τις σχετικές ρυθμίσεις των παραγράφων 3(α)(1) έως και 3(α)(4) του άρθρου 18 του ν.4308/2014.
ΘΕΜΑ : Ασφαλιστική Αποζημίωση Πυρκαγιάς
Εμπορική επιχείρηση με διπλογραφικά βιβλία, υπέστη καταστροφή από πυρκαγιά στην κλειόμενη χρήση 2022. Καταστράφηκε πλήρως το ισόγειο μέρος αποθήκης (σιδηροκατασκευή και πάνελ) και περίπου τα 2/3 των εμπορευμάτων, ενώ διασώθηκε το υπόγειο του κτιρίου (μπετό). Στην επόμενη χρήση 2023 και πριν τη σύνταξη των χρηματοοικονομικών καταστάσεων του 2022, εισέπραξε ενιαία ασφαλιστική αποζημίωση για την αντικατάσταση της ισόγειας κατασκευής και για το κόστος των εμπορευμάτων που καταστράφηκαν.
Ερωτάμε αν συμφωνείτε με τους κατωτέρω χειρισμούς:
Α) Για τα εμπορεύματα συντάχθηκε πρωτόκολλο καταστροφής και μέσω του μειωμένου τελικού αποθέματος επιβαρύνεται η κλειόμενη χρήση 2022 . Κατά την γνώμη μας, μέρος της αποζημίωσης, ίσο με το κόστος των κατεστραμμένων εμπορευμάτων, πρέπει να λογισθεί στην ίδια χρήση 2022 ώστε να μην επιβαρυνθεί με ζημία που δεν υφίσταται. Μάλιστα, το έσοδο αυτό να εμφανισθεί αφαιρετικά από το κόστος πωληθέντων, ώστε να διατηρηθεί η συγκρισιμότητα των χρηματοοικονομικών καταστάσεων αναφορικά με τον κύκλο εργασιών.
Β) Η αποκατάσταση του ισόγειου μέρους του κτιρίου ξεκίνησε και θα ολοκληρωθεί στην επόμενη χρήση 2023 Κατά τη γνώμη μας, οι δαπάνες για την αντικατάσταση της σιδηροκατασκευής με πάνελ του ισογείου αποτελούν έξοδα της χρήσης 2023 και όχι νέο πάγιο, δεδομένου ότι δεν υπήρξε καταστροφή ολόκληρου του κτιρίου. Από την άλλη, το υπόλοιπο μέρος της αποζημίωσης αποτελεί έσοδο της ίδιας χρήσης. Εναλλακτικά, αν καταχωρηθεί η αποκατάσταση ως πάγιο, πώς θα λογισθεί η ζημία της πυρκαγιάς επί του κτιρίου και πώς η αναλογούσα αποζημίωση;
Απάντηση:
Οι απομειώσεις ή ζημίες των κτιρίων και των αποθεμάτων, οι σχετικές απαιτήσεις για πληρωμές αποζημίωσης από ασφαλιστική εταιρεία και κάθε μεταγενέστερη αγορά, κατασκευή ή αποκατάσταση περιουσιακών στοιχείων είναι ξεχωριστά οικονομικά γεγονότα και πρέπει να αντιμετωπίζονται λογιστικά ως ακολούθως:
α) απομειώσεις αξίας των κτιρίων και των αποθεμάτων αναγνωρίζονται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τα άρθρα 18 και 20 του ν.4308/2014.
β) η παύση αναγνώρισης στοιχείων των κτιρίων και αποθεμάτων που καταστράφηκαν ολοσχερώς θα λάβει χώρα την χρονική στιγμή όπου η οντότητα δεν αναμένει πλέον οικονομικά οφέλη.
γ) η αποζημίωση από την ασφαλιστική εταιρεία για τα κτίρια και αποθέματα που απομειώθηκαν ή διαγράφηκαν συμπεριλαμβάνεται στην κατάσταση συνολικών εσόδων όταν καθίσταται απαιτητή και
δ) το κόστος στοιχείων των κτιρίων που αποκαταστάθηκαν, αγοράσθηκαν ή κατασκευάστηκαν ως αντικαταστάσεις προσδιορίζεται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τα άρθρα 18 και 20 του ν.4308/2014.
Το δικαίωμα είσπραξης της αποζημίωσης μπορεί να τεκμηριώνεται με κάθε πρόσφορο μέσο (π.χ. αλληλογραφία με την ασφαλιστική εταιρεία).
Αν κατά την ημερομηνία αναφοράς η αποζημίωση δεν έχει καταστεί απαιτητή, τότε δεν θα αναγνωριστεί. Η αποδοχή της αποζημίωσης από την ασφαλιστική εταιρεία ή είσπραξή της, εάν λάβει χώρα έως την έγκριση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων στο επόμενο έτος, θα πρέπει να γνωστοποιηθεί ως μη διορθωτικό γεγονός.
Το Σ.ΛΟ.Τ. έχει αρμοδιότητα την ερμηνευτική καθοδήγηση σε θέματα λογιστικής τυποποίησης σχετικά με την εφαρμογή των Ε.Λ.Π. και των Δ.Π.Χ.Α. Η εκάστοτε εφαρμογή συγκεκριμένων λογιστικών χειρισμών αποτελεί ευθύνη της Διοίκησης με βάση τα πραγματικά περιστατικά, τα οποία το Σ.ΛΟ.Τ. δεν έχει αρμοδιότητα να αξιολογεί.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΛΟΤ
Αλέξανδρος Σικαλίδης
ΤΑ ΜΕΛΗ
Χαράλαμπος Συρούνης
Διονύσιος Παπαγεωργακόπουλος
Κωνσταντίνος Χαλέβας
Γεώργιος Παπαναστασόπουλος