Το Συμβούλιο κατέληξε σε συμφωνία επί της θέσης του (γενική προσέγγιση) όσον αφορά τροποποιήσεις της οδηγίας σχετικά με τη διοικητική συνεργασία στον τομέα της φορολογίας. Οι τροποποιήσεις αφορούν κυρίως την υποβολή στοιχείων και την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών περί εσόδων από συναλλαγές σε κρυπτοστοιχεία και πληροφοριών περί εκ των προτέρων φορολογικών αποφάσεων για τα πλουσιότερα (με υψηλή καθαρή αξία) άτομα. Στόχος είναι να ενισχυθεί το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο μέσω διεύρυνσης του πεδίου εφαρμογής των υποχρεώσεων καταχώρισης και υποβολής στοιχείων και συνολικής διοικητικής συνεργασίας των φορολογικών διοικήσεων.
Σήμερα ενισχύουμε τους κανόνες διοικητικής συνεργασίας και καλύπτουμε κενά που έχουν χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν προς αποφυγή φορολόγησης του εισοδήματος. Αυτό μειώνει τον κίνδυνο να χρησιμοποιούνται κρυπτοστοιχεία ως ασφαλές καταφύγιο για φοροαποφυγή και φορολογική απάτη. Η συμφωνία αποτελεί ένα ακόμη παράδειγμα της ΕΕ ως πρωτοπόρου στην εφαρμογή παγκόσμιων προτύπων.
Elisabeth Svantesson, Υπουργός Οικονομικών της Σουηδίας
Τώρα θα καλύπτονται και νέες κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων και εσόδων, όπως τα κρυπτοστοιχεία. Οι φορολογικές αρχές θα υποχρεούνται να ανταλλάσσουν αυτόματα μεταξύ τους πληροφορίες που θα πρέπει να παρέχουν οι πάροχοι υπηρεσιών κρυπτοστοιχείων. Μέχρι τώρα, ο αποκεντρωμένος χαρακτήρας των κρυπτοστοιχείων καθιστούσε δύσκολο για τις φορολογικές διοικήσεις των κρατών μελών να διασφαλίζουν τη φορολογική συμμόρφωση. Ο εγγενώς διασυνοριακός χαρακτήρας των κρυπτοστοιχείων απαιτεί ισχυρή διεθνή διοικητική συνεργασία για να διασφαλιστεί αποτελεσματική είσπραξη φόρων.
Η παρούσα οδηγία καλύπτει ευρύ φάσμα κρυπτοστοιχείων, βασισμένη στους ορισμούς που δίνονται στον κανονισμό για τις αγορές κρυπτοστοιχείων (MiCA), τον οποίο εγκρίνει σήμερα το Συμβούλιο. Επίσης, όσα κρυπτοστοιχεία έχουν εκδοθεί με αποκεντρωμένο τρόπο, καθώς και τα σταθερά κρυπτονομίσματα, περιλαμβανομένων των μαρκών ηλεκτρονικού χρήματος και ορισμένων μη αντικαταστατών μαρκών (NFT), περιλαμβάνονται στο πεδίο εφαρμογής.
Ιστορικό
Στις 27 Νοεμβρίου 2020, το Συμβούλιο ενέκρινε συμπεράσματα σχετικά με τη δίκαιη και αποτελεσματική φορολογία στην εποχή της ανάκαμψης, τις φορολογικές προκλήσεις που συνδέονται με την ψηφιοποίηση και τη χρηστή φορολογική διακυβέρνηση εντός και εκτός της ΕΕ. Το Συμβούλιο αναγνώρισε ότι η ταχεία ανάπτυξη και η αυξανόμενη παγκόσμια χρήση εναλλακτικών μέσων πληρωμής και επενδύσεων —όπως τα περιουσιακά κρυπτο-στοιχεία και το ηλεκτρονικό χρήμα— μπορεί να υπονομεύσουν την πρόοδο που έχει σημειωθεί στον τομέα της φορολογικής διαφάνειας τα τελευταία χρόνια και να εγείρουν σημαντικούς κινδύνους φορολογικής απάτης, φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής? αναγνώρισε επίσης ότι είναι σημαντικό να συζητηθεί σε τεχνικό επίπεδο πώς μπορούν να επικαιροποιηθούν οι κανόνες διοικητικής συνεργασίας εντός της ΕΕ και σε παγκόσμιο επίπεδο, προκειμένου να αντιμετωπιστούν αυτοί οι δυνητικοί κίνδυνοι.
Στις 7 Δεκεμβρίου 2021, το Συμβούλιο, στην έκθεσή του προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για θέματα φορολογίας, ανέφερε ότι αναμένει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποβάλει, το 2022, νομοθετική πρόταση για περαιτέρω αναθεώρηση της οδηγίας 2011/16/ΕΕ σχετικά με τη διοικητική συνεργασία στον τομέα της φορολογίας (ΟΔΣ), όσον αφορά την ανταλλαγή πληροφοριών για τα περιουσιακά κρυπτο-στοιχεία και τις φορολογικές αποφάσεις (tax rulings) για εύπορα άτομα.
Στις 8 Δεκεμβρίου 2022, η Επιτροπή υπέβαλε πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 2011/16/ΕΕ σχετικά με τη διοικητική συνεργασία στον τομέα της φορολογίας (ΟΔΣ8). Οι βασικοί στόχοι της νομοθετικής αυτής πρότασης είναι οι ακόλουθοι:
- να επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής της αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών στο πλαίσιο της ΟΔΣ σε πληροφορίες που θα πρέπει να αναφέρονται από τους παρόχους υπηρεσιών κρυπτοστοιχείων όσον αφορά συναλλαγές (μεταβίβαση ή ανταλλαγή) με κρυπτοστοιχεία και ηλεκτρονικό χρήμα. Η επέκταση της διοικητικής συνεργασίας σε αυτόν τον νέο τομέα έχει ως στόχο να βοηθήσει τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που θέτει η ψηφιοποίηση της οικονομίας. Οι διατάξεις της ΟΔΣ8 σχετικά με τις διαδικασίες δέουσας επιμέλειας, τις απαιτήσεις υποβολής στοιχείων και άλλους κανόνες που εφαρμόζονται στην υποβολή στοιχείων από τους παρόχους υπηρεσιών κρυπτοστοιχείων θα αντανακλούν το πλαίσιο αναφοράς κρυπτοστοιχείων (CARF) και μια σειρά τροποποιήσεων του κοινού προτύπου αναφοράς (ΚΠΑ), που καταρτίστηκαν από τον ΟΟΣΑ βάσει της εντολής της G20. Η G20 προσυπέγραψε το CARF και τις τροποποιήσεις του ΚΠΑ και θεωρεί ότι και τα δύο αποτελούν αναπόσπαστο συμπλήρωμα των παγκόσμιων προτύπων για την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών
- να επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής των ισχυόντων κανόνων για την ανταλλαγή πληροφοριών φορολογικού ενδιαφέροντος, περιλαμβάνοντας διατάξεις σχετικά με την ανταλλαγή εκ των προτέρων διασυνοριακών αποφάσεων για άτομα με περιουσία υψηλής καθαρής αξίας, καθώς και διατάξεις για αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με μερίσματα εκτός θεματοφυλακής και παρόμοια έσοδα, ώστε να μειώσει τους κινδύνους φοροδιαφυγής, φοροαποφυγής και φορολογικής απάτης, δεδομένου ότι οι ισχύουσες διατάξεις της ΟΔΣ δεν καλύπτουν αυτό το είδος εισοδήματος?
- να τροποποιήσει μια σειρά άλλων υφιστάμενων διατάξεων της ΟΔΣ. Ειδικότερα, η πρόταση αποσκοπεί να βελτιώσει τους κανόνες για την υποβολή στοιχείων και την κοινοποίηση του αριθμού φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ), προκειμένου να διευκολύνει το έργο των φορολογικών αρχών ως προς τον εντοπισμό των σχετικών φορολογουμένων και την ορθή αξιολόγηση των σχετικών φόρων, καθώς και στην τροποποίηση των διατάξεων της ΟΔΣ σχετικά με τις κυρώσεις που πρέπει να εφαρμόζουν τα κράτη μέλη σε πρόσωπα σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με την εθνική νομοθεσία περί απαιτήσεων υποβολής στοιχείων που θεσπίζεται σύμφωνα με την ΟΔΣ.
Έκτοτε, εμπειρογνώμονες των κρατών μελών ανέλυσαν την πρόταση. Η Προεδρία του Συμβουλίου έδωσε προτεραιότητα στις εργασίες για την πρόταση αυτή με στόχο το Συμβούλιο Ecofin να καταλήξει σε συμφωνία κατά τη σύνοδο του Μαΐου.
Η παρούσα οδηγία δεν υπόκειται στη συνήθη νομοθετική διαδικασία, αλλά στη διαδικασία διαβούλευσης. Αυτό σημαίνει ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μπορεί να εκθέσει τις απόψεις του, αλλά δεν έχει νομοθετική εξουσία να επιφέρει αλλαγές στην πρόταση. Το τελικό αποτέλεσμα της νομοθετικής αυτής διαδικασίας αποφασίζεται ομόφωνα από τα κράτη μέλη στο Συμβούλιο.