Κατά το άρθρο 1 Κώδικα Δικηγόρων: Ο δικηγόρος είναι δημόσιος λειτουργός.
Με σειρά άρθρων του Κώδικα αλλά και της ευρύτερης νομοθεσίας οι δικηγόροι έχουμε ειδικές αρμοδιότητες, όπως η επικύρωση εγγράφων, η επίσημη μετάφραση, η συμμετοχή σε θεσμοθετημένες επιτροπές (πχ.κτηματολογίου). Κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων αυτών o δικηγόρος θεωρείται ότι ασκεί δημόσια εξουσία (Βλ. ΑΠ 1450/1993, ΠοινΧρ 1993, σελ. 1268.).
Η βεβαίωση χρόνου ασφάλισης, η θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, η διαπίστωση των λοιπών προϋποθέσεων κλπ. αποτελεί ήδη αντικείμενο της δικηγορικής ύλης, μέσω γνωμοδοτήσεων προς τους ασφαλισμένους.
Οφείλει το δικηγορικό σώμα να συμβάλλει στο τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα των εκατοντάδων χιλιάδων καθυστερήσεων απονομής συντάξεων, εκ των οποίων χιλιάδες αφορούν σε συναδέλφους μας και άλλους επιστήμονες. Ενδεικτικώς οι επικουρικές συντάξεις των νομικών καθυστερούν επί εξαετία, οι συντάξεις των παραλλήλως ασφαλισμένων νομικών επί πενταετία, οι πλήρεις συντάξεις των εμμίσθων δικηγόρων επίσης επί πενταετία κλπ.
Στην παρούσα φάση της οικονομικής κρίσης, είναι ζητούμενο η αύξηση της δικηγορικής ύλης και η εξειδίκευση μέσω της πρακτικής εμπειρίας μεγάλου αριθμού δικηγόρων σε πολύπλοκα ζητήματα κοινωνικής ασφάλισης.
Παράλληλα δημιουργείται μια κουλτούρα ότι ο δικηγόρος είναι και μπορεί να είναι σύμβουλος και συνεργάτης της Πολιτείας και μπορεί να παρέχει με αμοιβή το επιστημονικό του έργο.
Ζητήματα που θα πρέπει να διασφαλιστούν:
- Η αξιοκρατική επιλογή μέσα από ελεύθερη εκδήλωση ενδιαφέροντος, από δικηγόρους σε όλη τη χώρα.
- Η εύλογη αμοιβή και η άμεση καταβολή της, χωρίς τυπικές και γραφειοκρατικές διαδικασίες, απαλλαγμένη από κρατήσεις και ΦΠΑ.
- Ο συμβουλευτικός - εισηγητικός χαρακτήρας της νομικής εργασίας, η οποία πάντα θα ελέγχεται και θα εγκρίνεται από τους αρμόδιους υπηρεσιακούς παράγοντες, οι οποίοι θα φέρουν και την τελική ευθύνη της χορήγησης της σύνταξης.
- Η χορήγηση βεβαίωσης για την απασχόληση και την εξειδίκευση μετά το πέρας του έργου.
- Δεν απαιτείται καμία πιστοποίηση, αφού οι δικηγόροι έχουν την άδεια δικηγορίας που βεβαιώνει τη δυνατότητα ασκήσεως του λειτουργήματός τους.
- Απαιτείται ενημέρωση, πρόσβαση και εκπαίδευση στα συστήματα του e-ΕΦΚΑ και παροχή τεχνογνωσίας επί συνταξιοδοτικών θεμάτων με μέριμνα του e-ΕΦΚΑ. Ασφαλώς οι Δικηγορικοί Σύλλογοι θα συμβάλλουμε με σεμινάρια, στα οποία ασφαλώς σημαντικό ρόλο θα παίξει η Επιτροπή Ασφαλιστικού του ΔΣΑ, της οποίας έχω την τιμή να είμαι Πρόεδρος.
Ζητήματα που (μεταξύ άλλων) πρέπει να επιλύσει ο e-ΕΦΚΑ:
- Επικοινωνία και αλληλεπίδραση συστημάτων, Πλατφόρμα μη μισθωτών, Πλατφόρμα ΑΠΔ, ΑΤΛΑΣ, Σύστημα Έκδοσης Συντάξεων, ΚΕΑΟ.
- Οι συντάξεις ακόμη εκδίδονται με τα ποσοστά αναπλήρωσης του Ν.4387/2016, χωρίς τις αλλαγές του Ν.4670/2020.
- Σε περίπτωση απασχόλησης συνταξιούχου οι συντάξεις εκδίδονται με ποσοστό μείωσης 60%, αντί 40%.
- Σε περιπτώσεις παράλληλης ασφάλισης και διαδοχικής ασφάλισης η μηχανογραφική εφαρμογή συντάξεων αδυνατεί να εκδώσει συνταξιοδοτική απόφαση.
- Αποσαφήνιση των προϋποθέσεων χορήγησης δεύτερης σύνταξης και δημιουργία αντίστοιχης μηχανογραφικής εφαρμογής.
- Στις συντάξεις εμμίσθων δικηγόρων δεν συνυπολογίζεται η εργοδοτική εισφορά που καταβαλλόταν από 1.1.2002 έως 31.12.2016.
- Συντάξεις αναπηρίας – Θέσπιση ενιαίων κανόνων. Αξιοποίηση υπάρχοντος πορίσματος αλλαγών.
- Πλήρης αποσαφήνιση του πλαισίου της τυπικής ασφαλίσεως (καταβολή εισφορών χωρίς ύπαρξη ασφαλιστέας ιδιότητας).
- Επίλυση προβλημάτων υπολογισμού συντάξεων ασφαλισμένων μισθωτών σε ΝΠΔΔ (Ειδικό καθεστώς ΙΚΑ).
- Μεταβίβαση και πιστοποίηση με ορθό τρόπο όλων των ασφαλιστικών χρεών στο ΚΕΑΟ, ώστε να υπάρχει εικόνα για το ύψος της οφειλής και αν αυτή εμποδίζει τη συνταξιοδότηση.
- Βελτίωση εφαρμογών και μηχανογραφικών μέσων.
- Απλοποίηση διαδικασιών, κατάργηση διαδοχικής ασφάλισης και θεώρηση όλου του χρόνου ασφάλισης ως χρόνου ασφάλισης στον ΕΦΚΑ.
Προτεινόμενη διαδικασία:
1. Πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος από τον e-ΕΦΚΑ με αριθμό ανά Νομό και Επικράτεια και προσδιορισμό αμοιβής ανά υπόθεση (φάκελο, είδος πράξης κλπ.).
2. Την επιλογή κάνουν οι Δικηγορικοί Σύλλογοι, μετά από ελεύθερη εκδήλωση ενδιαφέροντος από τους Δικηγόρους και σε περίπτωση που υπάρχει μεγαλύτερος αριθμός συμμετεχόντων γίνεται ηλεκτρονική κλήρωση.
3. Η Ολομέλεια μεριμνά για την διοργάνωση σεμιναρίων και παρέχει στους δικηγόρους την αναγκαία βιβλιογραφία, νομοθεσία, εγκυκλίους κλπ.
4. Το Υπουργείο και o e-ΕΦΚΑ μεριμνούν για την εκπαίδευση των δικηγόρων στη διαδικασία διεκπεραίωσης των συνταξιοδοτικών υποθέσεων, με εκμάθηση και πρόσβαση στις ηλεκτρονικές εφαρμογές πάντα υπό τον έλεγχο και εποπτεία υπηρεσιακών παραγόντων.
5. Με μέριμνα του e-ΕΦΚΑ οι δικηγόροι κατανέμονται στις αρμόδιες Διευθύνσεις – Υποκαταστήματα και τους ανατίθενται εκκρεμείς φάκελοι κατά σειρά παλαιότητας με βάση το πρωτόκολλο, προς διεκπεραίωση. Επίσης αναλόγως των περιστάσεων δημιουργούνται ομάδες έργου που διατίθενται κατά περίπτωση όπου υπάρχει ανάγκη. Δυνατότητα τηλεργασίας μέσω κατάλληλης εφαρμογής.
6. Με μέριμνα της Γενικής Διεύθυνσης Συντάξεων του e-ΕΦΚΑ δημιουργείται ομάδα διοίκησης έργους, στην οποία μετέχει εκπρόσωπος της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων, με στόχο την επίβλεψη και αξιολόγηση του έργου, τη δημιουργία helpdesk για επίλυση προβλημάτων από εξειδικευμένους υπαλλήλους, τον δειγματοληπτικό έλεγχο υποθέσεων και την εν γένει παρέμβαση στα όποια τυχόν προβλήματα.
7. Η αμοιβή των δικηγόρων γίνεται σε μηνιαία βάση, με βάση τον αριθμό των υποθέσεων που έχουν διεκπεραιωθεί.
Συμπερασματικά:
Κατά την άποψή μου δύο ζητήματα πρέπει να απασχολήσουν τους εμπλεκόμενους φορείς:
A. H διασφάλιση του αδιάβλητου των διαδικασιών, χωρίς καμία συμμετοχή των ασφαλισμένων και η αυστηρή τήρηση σειράς πρωτοκόλλου για τις εκκρεμείς συντάξεις.
B. Η εξασφάλιση της συνεργασίας των υπηρεσιών με τους δικηγόρους.
Ασφαλώς όλα τα ανωτέρω αποτελούν σκέψεις και ιδέες που θα πρέπει να εξεταστούν αρμοδίως από το Υπουργείο και τους Φορείς των Επιστημόνων, ώστε να καθοριστεί το πλαίσιο μιας προγραμματικής συμφωνίας που θα εξασφαλίσει τη βιωσιμότητα και την αποτελεσματικότητα του εγχειρήματος. Το τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα και η ταλαιπωρία των εκατοντάδων χιλιάδων ασφαλισμένων δεν μπορεί να αφήνει κανέναν απαθή!
ΥΓ. Η αναφορά μου μόνο σε δικηγόρους και όχι οικονομολόγους είναι γιατί δεν έχω πλήρη γνώση του θεσμικού πλαισίου άσκησης του επαγγέλματός τους, ούτε έχω την ιδιότητά να μιλήσω εξ ονόματός τους. Ασφαλώς και μπορεί να τεθεί στο άρθρο μου η λέξη οικονομολόγος (όπου και δικηγόρος) και Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος όπου Δικηγορικός Σύλλογος.